7+ ứng dụng van bi nhựa điều khiển khí nén

Van bi nhựa điều khiển khí nén đang trở thành lựa chọn tối ưu trong xử lý nước, hóa chất nhẹ, nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm nhờ khả năng chống ăn mòn, nhẹ, dễ bảo trì. Nội dung dưới đây sẽ giúp kỹ sư & nhân viên kỹ thuật hiểu rõ ưu điểm vật liệu, kiểm tra chất lượng và lựa chọn phù hợp.

1. Van bi nhựa điều khiển khí nén là gì? phù hợp với ai?

Van bi nhựa điều khiển khí nén (pneumatic plastic ball valve) là dòng van sử dụng thân và bi van làm từ các loại nhựa như PVC, UPVC, CPVC, PP hoặc PVDF – Những vật liệu chống ăn mòn và được điều khiển tự động bằng áp suất khí nén. Van thường có kích thước từ DN15 đến DN100, áp suất định mức PN10/PN16, lý tưởng cho các hệ thống cần đóng mở nhanh và an toàn.

Người (công ty) sử dụng đa dạng, bao gồm kỹ sư thiết kế hệ thống xử lý nước/RO/DI, kỹ thuật viên bảo trì, QC trong ngành F&B, dược phẩm, nông nghiệp, thủy sản, cũng như nhân viên mua hàng đang cần tìm van phù hợp chuẩn quốc tế như NSF/ANSI 61, ISO 16138.

2. Đặc điểm kỹ thuật nổi bật và khả năng chống ăn mòn

Các van bi nhựa điều khiển khí nén thường có cấu tạo đơn giản, nhưng mang lại độ bền và khả năng chống hóa chất vượt trội:

2.1 Vật liệu thân và bi van

Điểm nổi bật của van bi nhựa khí nén chính là khả năng chống ăn mòn và dưới đây là các loại vật liệu phổ biến thường dùng

• Nhựa PVC, uPVC: Ứng dụng tốt với nước sạch, hệ RO, hồ bơi, NaOH 10–20%, HCl loãng ~5%
• Nhựa cPVC, PP, PVDF: Nâng cao chịu nhiệt và hóa chất như axit mạnh, dung môi hữu cơ nhẹ

2.2 Kiểm tra chất lượng van bi nhựa điều khiển khí nén

Để van bi nhựa khí nén hoạt động ổn định thì việc kiểm tra kỹ tính kín lưu chất, khả năng chịu áp là điều rất quan trọng

• Test rò rỉ khí ở áp suất 6 bar với khí, 10 ~ 16 bar với nước
• Kiểm tra ăn mòn vật liệu khi tiếp xúc Cycles 100–500 bằng NaOH hoặc NaCl 5%
• Gioăng làm kín PTFE, EPDM, Viton đảm bảo kín tuyệt đối, kháng hóa chất

3. Ứng dụng tiêu biểu của van nhựa điều khiển khí nén

Với khả năng chịu áp suất và ăn mòn tốt, van bi nhựa điều khiển bằng khí nén phù hợp với nhiều hệ thống

3.1 Xử lý nước – khử muối – hệ RO, DI

Van điều khiển nhanh, êm, chống cặn, lý tưởng cho kiểm soát lưu lượng trong đường ống nhựa PVC tiêu chuẩn ISO 16138 / DIN. Áp suất vận hành thường 2–6 bar, đảm bảo khả năng shutdown nhanh khi có sai số áp đầu vào hoặc chênh lệch lưu lượng.

3.2 Nuôi trồng thủy sản, tưới tiêu

Van bi nhựa khí nén với ưu thế trọng lượng nhẹ giúp lắp đặt dễ, thao tác bảo trì nhanh. Chất liệu không ảnh hưởng đến cá, vi sinh vật → an toàn sinh học. Kết nối ren/rắc co phù hợp đường nước PVC ống phổ biến DN20 ~ DN65.

3.3 Hệ utility, nước phụ trợ, nước sạch công nghiệp

Van bi điều khiển bằng khí nén đóng mở nhanh giúp linh hoạt điều tiết đường nước phục vụ hệ thống rửa, vệ sinh, cooling utility. Với nhiệt từ 5°C đến 60°C và áp suất 4 ~ 6 bar, van nhựa là giải pháp an toàn so với van kim loại.

4. Bảo trì, thay thế và sử dụng hiệu quả

Việc hiểu rõ cấu tạo và vật liệu sẽ giúp kỹ thuật viên bảo trì dễ dàng xử lý lỗi phổ biến:

4.1 Thay gioăng định kỳ – giải pháp kéo dài tuổi thọ

Mặc dù gioăng van bi thường làm từ các vật liệu là cao su cao cấp. Song, sau 6 ~ 12 tháng vận hành liên tục, nên kiểm tra độ kín định kỳ với van bi nhựa điều khiển khí nén, trong đó gioăng là bộ phận cần lưu ý

• Gioăng PTFE
• Gioăng TPV

Trong các trường hợp lưu chất là những hóa chất với nồng độ và nhiệt độ cao, gioăng có thể có dấu hiệu biến dạng, mục giòn. Khi đó nên thay thế gioăng để đảm bảo an toàn vận hành

4.2 Xử lý thân van rạn nứt, thay thế kịp thời

Với những môi trường làm việc có nhiệt độ liên tục > 50°C hoặc chấn động cơ khí có thể gây nứt thân nhựa, khi đó cần thay cả thân van bi nhựa khí nén (chỉ giữ lại bộ điều khiển bằng khí nén)

Lưu ý chọn đúng thông số kết nối

• Kích cỡ van – DN bao nhiêu
• Kiểu kết nối – Ren, mặt bích hay dán keo
• Tiêu chuẩn của đường ống (DIN, ANSI hay BS)

5. So sánh vật liệu và chọn van theo tiêu chuẩn quốc tế

Tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật giúp đảm bảo an toàn và tuổi thọ van bi nhựa điều khiển khí nén

5.1 Tiêu chuẩn cần có cho van nhựa xử lý nước

Với hệ thống nước cấp thông thường và nước thải thì thân van có thể không yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn sản xuất. Song, van cần đáp ứng một số tiêu chuẩn nhất định để được lắp đặt trên các hệ thống chuyên dụng

• NSF/ANSI 61: An toàn tiếp xúc nước uống
• ISO 16138: Van nhựa đường ống công nghiệp
• RoHS, REACH: An toàn môi trường và sức khỏe

5.2 So sánh vật liệu nhựa

Việc so sánh vật liệu thân van bi nhựa khí nén có thể giúp người dùng đưa ra được lựa chọn tối ưu cho hệ thống của mình

• PVC: giá rẻ, dùng nước sạch, RO
• CPVC: nhiệt cao hơn (~90°C), dùng được HCl
• PVDF: hóa chất mạnh, có thể dùng axit đặc và dung môi benzen

5.3 Thông số chọn van – datasheet, RFQ, BOM

Khi đặt hàng, người dùng cần lưu ý đến các thông số quan trọng dưới đây của van bi nhựa điều khiển bằng khí nén

• Kích thước: Thông dụng từ DN15 ~ DN65
• Áp suất giới hạn: PN10/16
• Áp khí nén điều khiển: 4 ~ 8 bar, sạch, khô
• Kết nối: Ren, rắc co hoặc mặt bích theo tiêu chuẩn mặt bích

6. Câu hỏi thường gặp

Trong suốt quá trình làm việc liên quan đến van bi nhựa điều khiển bằng khí nén, chúng tôi thường xuyên bắt gặp các câu hỏi dưới đây:

• Van bi nhựa khí nén dùng cho NaOH, axit loãng được không?
  → Có. Với nồng độ dưới 20% NaOH hoặc HCl loãng ~ 5%, van PVC/UPVC/CPVC vẫn hoạt động rất tốt.
• Có nên dùng van nhựa khí nén cho nhiệt cao?
  → Không. Vật liệu nhựa thường chỉ chịu < 100°C. Nếu hệ thống có nhiệt > 120°C, nên dùng van kim loại (inox, thép).
• Quy trình kiểm tra chất lượng van gồm những bước nào?
  → Gồm test kín hơi, test thủy lực PN10/16, kiểm tra ăn mòn theo môi chất dự kiến, đối chiếu với datasheet/NFS 61, ISO 16138.
• Van bị rò nhẹ – nên thay gì?
  → Thường do gioăng bị chai hoặc trục bi có vết hằn. Nên thay gioăng trước, nếu không cải thiện → thay toàn bộ hộp van.
• Thời gian đặt hàng van khí nén nhựa thường bao lâu?
  → Nếu là hàng phổ biến (DN15–DN50, UPVC), thường tồn kho. Với hàng đặc biệt (PVDF, DN80–DN100): lead time 5–15 ngày làm việc.

7. Tổng quát van bi nhựa khí nén

Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ về cấu tạo, đặc tính vật liệu, ứng dụng và quy trình lựa chọn van bi nhựa điều khiển khí nén cho xử lý nước, thủy sản, utility. Hãy lựa chọn sản phẩm đạt chuẩn NSF/ANSI 61, ISO 16138 với thông số rõ ràng và kiểm định chất lượng tin cậy.

VonTechMan

VonTechMan – Chúng tôi là tập thể các kỹ sư – chuyên gia về Van Ống Nhựa

Không chỉ phân phối Van Ống Nhựa, chúng tôi có kinh nghiệm và liên tục tìm hiểu chuyên sâu mọi kiến thức liên quan, nhằm cung cấp nguồn thông tin đáng tin cậy cho độc giả